اولین بار محمد بن زکریای رازی در قرن نهم میلادی در کتاب الاسرار خود روش تقطیر برای تهیه نفت چراغ را شرح داده است. یعنی اگر امروز تکلیف به تولید و پالایش نفت خام را داریم بدور از انتظار نیست. چون مفتخر به سابقه علوم و منابع این ثروت هستیم.

در گذشته و تا قبل از امضاء معاهده گلستان  در اوایل قرن نوزدهم، نفت خام مصرفی ایران بیشتر از میادین باکو استخراج و به شهر ری حمل میگشته است.

تاریخ حکایت از آن دارد که در  دوره هخامنشیان ( 550سال قبل از میلاد) نفت ایران در حوالی شوش استخراج میشده است که از دوران ساسانی به بعد از منابع باکو استخراج و به مناطق مختلف صادر میشده است. بنابراین نتیجه میگیریم که نفت ماده ناشناخته ای برای بشر نبوده و تا دوره فتح اسلامی در ایران، باکو بخاطر آتش های مقدسش زیارتگاه آتش پرستان بوده است و هنوز هم هندیها بازدیداز این چشمه های نفت در باکو را ادمه میدهند.

در قرن نوزدهم میلادی بدلیل انقلابی که در علم شیمی رخ داد، باعث شد از نفت و مشتقات آن برای تولید و اختراع موتورهای متحرکه استفاده کنند. در اوایل همین قرن و اشغال باکو توسط روسیه در سال 1806، حکومت قاجار ارتباط خود با مناطق آسیای میانه را  از دست داد و منابع نفت باکو بدست روسیه افتاد.

دراوایل قرن بیستم میلادی زمین شناسان اروپایی متوجه منابع نفت جنوب کشور شده و باانعقاد قرار داد دارسی درسال 1901  توسط مظفر الدین شاه قاجار،  نفت ایران به مدت 60  سال در ازاء دریافت 16% سود سالیانه در ختیار ویلیام ناکس دارسی قرا گرفت. پس از استخراج اولین چاه نفت ایران در مسجد سلیمان، دولت انگلستان در صدد برآمد تا بطور مستقیم در پروژه شرکت و سهام دارسی را بخرد. این هدف تا جنگ جهانی اول حاصل و پس از آن دولت انگلستان مالک منابع نفتی ایران در جنوب و غرب کشور شد.

با توجه به ثروت عظیمی که از کشف و صدور نفت ایران عاید انگلیس شد، محافل ایرانی پی بردند که قرارداد  دارسی نمی تواند حقوق اقتصادی ایران را تامین کند. مضاف برآن سایر کشورها و شرکتهای نفتی در صدد برآمدند تا سهمی از این نفت بدست آورند.     

با انقراض سلسله قاجار و روی کار آمدن رضاه شاه در ایران، فشار افکار عمومی داخلی و خارجی در صدد کاستن از تسلط انگلیس بر منابع نفتی ایران بود که با مذاکرات سال 1312 شمسی (1933 میلادی) قرار داد دارسی با مختصر تغییراتی تمدید و بموجب آن قرار شد رضا شاه بابت هر تن نفت صادراتی 4 پوند در یافت و حق دخالت در صادرات آنرا نداشته باشد.

با قانون ملی شدن نفت در سال 1329 این قرار داد باطل اعلام شد. ولی پس از کودتای 28 مرداد سال 1332 و بر خلاف قانون،  قرار داد کنسر سیوم جانشین آن شد و بموجب آن علی امینی وزیر دارایی کابینه سپهبد زاهدی موافقت کرد شرکت های نفت ایران و نگلیس با داشتن 40% سهم و شرکتهای آمریکایی شامل Texaco, Mobil, Chevron, Exxon, Gulf.     هرکدام 8% که جمع آن بشود 40% ، شرکت شل 14% و شرکت فرانسوی 6% در منافع نفت ایران سهیم شوند.

نفت ایران همچنان در ید و اختیار   کشورای غربی قرار داشت تا اینکه انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید.  پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران، کشور توانست بتدریج حاکمیت خود بر اکتشاف و کنترل منابع نفتی اش را بدست آورد.

اکنون جمهوری اسلامی ایران  علیرغم تمامی تحریمها و مشکلاتی که پیش روی دارد، قادر است روزانه در بخش تولید و بالادست تا 4 میلیون صادرات داشته باشد. در بخش پایین دست و تولید فرآورده های نفتی با داشتن 9 پالایشگاه رسمی آبادان،  اصفهان، اراک، تهران، بندرعباس، تبریز، کرمانشاه، شیراز و لاوان با ظرفیتی بالغ بر 5/2  میلیون یشکه در روز برای توسعه آن قدم بردارد.  

به گفته هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه ریزی وزارت نفت کشور، دولت در صدد است با ساخت و توسعه پترو پالایشگاههای بیشتر ظرفیت تولید را به 3 میلیون بشگه برساند. برای این منظور قانون حمابت از سرمایه گذاری مردمی در پایین دست صنعت نفت و گاز در مجلس شورای اسلامی برای  حمایت از این صنعت و افزایش تولید توسط آحاد ملت تصویب شده و اکنون این شرکت از جمله کسانی است که توانسته است  در جهت پیشبرد این هدف ملی در مقابله با غارتگری بیگانگان انجام وظیفه نماید .